15 Eylül salı günü gittiğim amerikan futbolu antremanında hiç beklemediğim bir darbeden dolayı sağ ayak bileğimi burktum. Daha oracıkta ayağımın üzerine basamamamdan, durumun ciddiyetini anlamam çok uzun sürmedi.
Neredeyse 1 senedir yaptığım crossfit antremanları sırasında bu kadar ciddi bir sakatlık geçirip geçirmediğimi sorgulamama sebep olan ayak burkulmasını nasıl atlatabileceğim konusunda son 3 gündür müthiş bir araştırma içerisindeyim.
Vardığım sonuçları ve kendi tedavi sürecimi sizinle paylaşmak istiyorum. En azından ne yapmanız gerektiği konusunda biraz faydası olur.
Ayak burkulmaları 3e ayrılıyormuş: Bilek burkulma dereceleri
1. derece burkulma (bilekte instabilite gözlenmiyor, topallama görülmüyor, zıplamada zorluk görülmüyor) İyileşme süresi 2 - 10 aralığında değişiyor.
2. derece burkulma (bilek orta düzeyde şişiyor, bilekte orta düzeyde instabilite gözleniyor, topuğu kaldırmak, zıplamak, koşmak mümkün olmuyor, topallama görülüyor) İyileşme süresi 10 -30 gün aralığında değişiyor.
3. derece burkulma (bilek ciddi düzeyde şişiyor, ayak bileği üzerine ağırlık neredeyse hiç verilemiyor, iyileşme süresi 1 aydan 3 aya kadar değişiyor)
tabi bu süreler bünyeye göre değişkenlik gösterebiliyor.
Daha önce ayak bileğimi çok ciddi şekilde burktuğumdan, bir ortopediste gitme ihtiyacı hissetmedim. Çünkü genelde tavsiye ettikleri;
ilk 72 saat içerisinde buz yapmak (ödem oluşmasını engellemek)
ayağı kalp seviyesinden yüksekte tutmak (dolaşımı hızlandırmak için)
Ayağı stabilize etmek
Dinlenmek (ayağın üzerine mümkün olduğunca basmamak)
Buna yabancılar RICE metodu diyorlar. Açılımı
Rest, Ice, Compress, Elevate. Bazı başına Protect de koyuyor.
Yapmanız gerekenleri şöyle özetleyebilirim.
1. Ayağınız burkulduğunda ayakkabınızı mümkün olduğu kadar sıkın ve oynatabiliyorsanız oynatın.
2. En kısa zamanda buz yapmaya başlayın ki minimum düzeyde ödem oluşsun
3. İlk 24 saat içerisinde kesinlikle ağrı kesici almayın, çünkü iç kanama olabileceğinden, genelde ilk 24-48 saat içerisinde ağrı kesici ilaç(NSAI) alınmaması öneriliyor, çünkü bu ilaçlar dolaşımı hızlandırdığı için iç kanamayı da arttırıyor.
4. İlk 72 saat içerisinde her saatte 15-20 dk buz uygulayın. Buzu direk deriye temas ettirmeyin, hiçbirşey bulamazsanız bir parça beze sarıp bileğe uygulayın ki soğuk yanığı(frostbite) olmasın.
5. Ayağınızı mümkün olduğu kadar yüksekte tutun. Eğer çalışıyorsanız masanızın altındaki çöp kovasının üstü bile olur.
6. 24 saat sonrasında ben ayak bileğime Voltaren Patch uygulamaya başladım.
eczanede bulabileceğiniz 3 çeşit voltaren var;
voltaren retard 75mg tablet - etken maddesi: diclofenac sodium
voltaren emulgel jel - etken maddesi: diclofenac diethylammonium
voltaren patch (yakı gibi) - etken maddesi: diclofenac epolamine
diclofenac ailesini karşılaştırmışlar ve bilek burkulmalarında epolamine'in, 3 gün daha hızlı iyileşme sağladığını gözlemlemişler.
Dolasıyla, ben voltaren patch kullandım.
7. Yine 24 saat sonrasında, ödemi atmak için NSAI (Nonsteroidal anti-inflammatory) ilaçlar yani ağrı kesicilere yöneldim. Ağrı kesicilerin etken maddesi ibuprofen ailesinden geliyormuş.
Bunların da bir çok türü var, majezik, arveles, brofen vs gibi. Bunların hepsi aynı işi görüyor ama ortak özellikleri mide ağrısı yapabilmesi ve etki süreleri.
Majezik : flurbiprofen
Arveles : dexketoprofen
Brufen : ibuprofen
Bunlardan majezik'in, en az yan etkisi olan ve etken maddesinin ibuprofene göre 26 kat daha etkili olduğunu buldum. (Flurbiprofen vs. Ibuprofen)
Bir sabah bir de akşam olmak üzere yemeklerden sonra majezik almaya başladım.
8. Yürümeniz gerekiyorsa bir değnek kullanın. Bandajla ilk bir kaç gün bileğinizi sarın ki üzerine çok fazla yük binmesini engelleyin.
Şu an ben 3. gün içerisindeyim, bunları uygulayarak bandajsız şekilde yürüyebiliyorum ama şişlik henüz inmedi.
Kişisel olarak hiç bir medikal eğitim geçmişim söz konusu değildir. Bu tavsiyelere uymak ve uygulamak tamamen okurun kendi sorumluluğu altındadır. Her tür sakatlıklarla muhakkak bir ortopediste danışmanız faydalı olacaktır.
No comments:
Post a Comment